Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh là một loại sâm quý hiếm, có danh pháp khoa học là Panax vietnamensis, thuộc họ Cam tùng (Araliaceae), được phát hiện lần đầu năm 1973 tại vùng núi Ngọc Linh, miền Trung Việt Nam, tập trung ở các vùng núi thuộc tỉnh Kon Tum và Quảng Nam. Loài sâm này phát triển ở độ cao từ 1.200 đến 2.100 mét trong điều kiện khí hậu mát mẻ, đất mùn giàu hữu cơ và hệ sinh thái rừng nguyên sinh, tạo ra hàm lượng hoạt chất sinh học vượt trội, đặc biệt là nhóm saponin ocotillol độc đáo, không giống các loại nhân sâm khác trên thế giới.

Sâm Ngọc Linh chỉ sinh trưởng ở độ cao trên 1.500m, nơi có khí hậu mát mẻ và độ ẩm phù hợp. Sau giai đoạn "ngủ đông", khoảng tháng 3-4 hằng năm cây bắt đầu ra hoa, kết hạt.
Sau khoảng 4 tháng, cây sẽ cho quả chín đỏ, mỗi chùm từ 20 - 100 hạt tùy vào độ tuổi và sức phát triển của cây.
Sau khi thu hoạch, hạt sâm được phân loại. Hạt còn xanh sẽ được ủ trong vài ngày để chín đều, còn hạt chín được gieo ươm ngay. Quá trình ươm được thực hiện bằng cách đặt hạt ở độ sâu 3-5cm trong khuôn chứa đất mùn dưới tán rừng, phủ thêm lớp lá hoặc cỏ tranh, sau đó phủ lưới để tránh chuột và chim phá hoại.



Khoảng 4 tháng sau khi gieo, hạt sẽ nảy mầm và bắt đầu sinh trưởng. Khi đạt 1 năm tuổi, cây được chuyển sang khu vực khác để tiếp tục trồng. Đến năm thứ 3-4, sâm Ngọc Linh bắt đầu cho thu hạt bói.
Giữa đại ngàn, sâm Ngọc Linh không chỉ là cây dược liệu quý mà còn là nguồn sống, là hy vọng thoát nghèo của nhiều gia đình vùng cao Quảng Ngãi.

Sâm Ngọc Linh chứa đến 52 loại saponin, trong đó có nhiều hoạt chất quý như majonosid-R2, vinaginsenosid-R1, vinaginsenosid-R2, có tác dụng chống trầm cảm, chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch, ức chế ung thư, bảo vệ gan, và có tác dụng tốt trên hệ thần kinh cũng như sinh lý. Đây là loại nhân sâm có hàm lượng saponin cao hàng đầu thế giới, vượt cả sâm Triều Tiên hay các loại sâm Nhật Bản. Ngoài ra, sâm còn chứa nhiều axit amin, chất khoáng vi lượng và tinh dầu quý hiếm.

Sâm Ngọc Linh được dùng trong y học cổ truyền và hiện đại với các tác dụng như bồi bổ cơ thể, chống suy nhược, cải thiện chức năng tim mạch, tăng sinh lực, hỗ trợ điều trị các bệnh và nâng cao sức đề kháng. Vì giá trị dược liệu và tác dụng sức khỏe đặc biệt, sâm Ngọc Linh được xem là "quốc bảo" của Việt Nam và có giá trị kinh tế rất cao trên thị trường.


Gái Quê